Arkeologların yaptıkları kazılarda elde edilen çanak, çömlek vs.lerin parçaları muhtelif devirlerdeki maddi kültürün inkişaf safhalarını öğrenmek için yegane kaynakları teşkil ettikleri gibi, epope, hikaye, masal vesair manevi kültür mahsulleri de, o geçmiş muhtelif devirlerin karanlık noktalarını aydınlatırlar. Bunlar kazılarda elde edilen çanak çömleklerden daha mühimdirler; çünkü bunlar toprak altında ölü kalan kırıntılar değil, cemiyetin ruhunda binlerce yıl yaşayan vesikalardır. İnsan cemiyetinde en asri ve en mütekamil olduğunu iddia eden ferdin bile, binlerce senelik bir adeti, inancı ve etnografya maddelerini kendisiyle beraber yaşattığını görürüz.-A. İnan-
A. İnan'ın bundan yarım yüzyıldan fazla bir zaman önce yazdığı bu satırlar, kanaatimizce destan, efsane, menkabe vs. edebi mahsullerin önemini veciz bir şekilde açıklamaktan da öte, dikkate alınması gereken bir hakikatin ifadesidir.