Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirme Yükümlülüğü - Türk Hukukunda ve Karşılaştırmalı Hukukta - Rahime Erbaş

İstanbul Ceza Hukuku ve Kriminoloji Arşivi No: 4

Yüksek Lisans tez çalışması olarak hazırlanan ve Prof. Dr. İzzet ÖZGENÇ, Prof. Dr. Adem SÖZÜER, Prof. Dr. Dr. h.c. Hakan HAKERİ, Prof. Dr. Cemil KAYA ve Yard. Doç. Dr. Selman DURSUN'dan oluşan tez jürisi önünde 2012 yılında savunularak oybirliği ile başarılı bulunan bu çalışmada sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirme yükümlüğü, sır saklama yükümlülüğü ekseninde ele alınmıştır. Sağlık mesleği mensuplarının Hipokrat'tan bu yana var olan sır saklama yükümlülüğü, günümüzde özel yaşamın gizliliği gibi bir takım hukuki değerlerin de korunmasına hizmet etmesi sebebiyle hukuk sistemleri tarafından çeşitli hukuk normlarıyla korunmaktadır. Ancak bu kişilerin sır saklama yükümlülüğünün yanı sıra belirli hususları da bildirmekle yükümlü kılınması, çözülmesi gereken önemli bir meseleyi oluşturmaktadır. Bilhassa bu kişilerin suçu bildirmekle yükümlü kılınması, öğretide farklı görüşlerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. Sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirme ile yükümlü kılınmasının esasının daha iyi ortaya konulabilmesi için karşılaştırmalı hukukta sağlık mesleği mensuplarının suçu bildirme yükümlülüğünün kapsamının belirlenmesinde yer verilen çeşitli ayrımların ortaya konulmasına gayret edilmiştir. Türk Hukuku bakımından ise, suçu bildirme yükümlülüğüne yer veren düzenlemelerden 5237 sayılı TCK'nın 280. maddesi incelenmiş ve yeri geldikçe kamu görevlisi olan sağlık mesleği mensupları açısından ayrıca TCK'nın 279. maddesine de değinilmiştir. Daha sonra bu maddelere yönelik getirilen eleştirilere yer verilmiştir. Çalışmamızda sağlık mesleği mensuplarının sır saklama yükümlülüğü karşısında suçu bildirmekle de yükümlü kılınmasının esası karşılaştırmalı hukuka yer verilmek suretiyle ele alınmıştır.

İçindekiler
Giriş
Birinci Bölüm
Sağlık Mesleği Mensuplarının Sır Saklama ve Suçu Bildirme Yükümlülüğü Hakkında Genel Bilgiler
I. Sağlık Mesleği Mensupları Kavramı
A. Hekim
B. Eczacı
C. Hemşire
D. Ebe
E. Sağlık Hizmeti Veren Diğer Kişiler
II. Sır Saklama Yükümlülüğü
A. Sır ve Meslek Sırrı Kavramları
B. Sağlık Mesleği Mensupları Bakımından Meslek Sırrının Kapsamı
C. Sır Saklama Yükümlülüğünün Tarihi Gelişimi
III. Meslek Sırrını Saklama Yükümlülüğünün Hukuki Esası
A. Sözleşme Görüşü
B. Kamu Düzeni Görüşü
C. Karma Görüş
IV. Meslek Sırrının Korunması
A. Anayasa Hukuku Yönünden Korunması
B. Ceza Hukuku Yönünden Korunması
C. Özel Hukuk Yönünden Korunması
D. İdare Hukuku Yönünden Korunması
V. Sır Saklama Yükümlülüğünün İstisnaları
A. Kamu Sağlığı
B. Suç Bildirimi
C. Zorunluluk Hali
D. Hastanın Rızası
E. Doğum ve Ölüm Olaylarının Bildirilmesi
İkinci Bölüm
Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirme Yükümlülüğüne İlişkin Görüşler ve Karşılaştırmalı Hukuk
I. Sağlık Mesleği Mensupları Bakımından Suçu Bildirme Yükümlülüğüne İlişkin Görüşler
A. Genel Olarak
B. Destekleyici Görüşler
1. Barış Esasına Dayalı Bir Hukuk Toplumunda Yaşama Hakkı
2. Suçluların Cezalandırılmasını Devletten İsteme Hakkı
3. Suçla ve Suçlulukla Mücadele
4. Çocukların ve Yaşlıların İstismarının ve İhmalinin Engellenmesi
5. Aile İçi Şiddet ile Mücadele
6. İşkencenin, İnsanlık Dışı ya da Onur Kırıcı Muamelelerin Engellenmesi
7. Terör Faaliyetleri Kapsamında İşlenen Suçların Engellenmesi
C. Karşıt Görüşler
1. Hekimlik Mesleğinin Etik Değerleri ile İlişkisi
2. Özel Hayatın Gizliliğinin İhlal Edilmesi
3. Suç İhbarının Mağdur ve Fail Üzerindeki Muhtemel Olumsuz Etkileri
4. Tanıklıktan Çekinme Hakkı İle İlişkisi
5. Bildirim Yükümlülüğünün Şikâyete Bağlı Suçların Varoluş Amacına Aykırılık Taşıması
6. Saağlık Mesleği Mensuplarına Mesleki Faaliyetlerinin Yanı Sıra Ayrıca Bir Görev Yüklendiği Tezi
II. Karşılaştırmalı Hukukta Durum
A. Sağlık Mesleği Mensuplarının Bildirmesi Gereken Suça İlişkin Ayrım Yapan Hukuk Sistemleri
1. Belirli Ağırlıktaki Suçlar Arasında Ayrım Yapılması
2. Suçun Şikâyete Tabi Olup Olmamasına Göre Ayrım Yapan Hukuk Sistemleri
3. Planlanan, İşlenmekte Olan veya İşlenmiş Olan Suça Göre Ayrımı
a. Planlanan Suçların Bildirilmesi
b. İşlenmiş veya İşlenmekte Olan Suçların Bildirilmesi
4. Suçun Mağdurunun Niteliğine Göre Yapılan Ayrım
a. Çocuk İstismarı ve İhmali Kapsamında İşlenen Suçlar
b. Yaşlıların ve Kendini İdare Edemeyecek Durumdaki Kişilerin İstismarı ve İhmali Kapsamında İşlenen Suçlar
c. Aile İçi Şiddet Kapsamında İşlenen Suçlar
5. Belirtinin Nedenine Göre Yapılan Ayrım
B. Bildirilmesi Gereken Suçta Herhangi Bir Ayrım Yapılmaması
C. Bildirim Yükümlülüğü Öngörülen Sağlık Mesleği Mensupları
1. Sağlık Mesleği Mensuplarının Sınırlı Sayıda Öngörülmesi
2. Sağlık Mesleği Mensuplarının Örnek Kabilinden Öngörülmesi
D. Bildirim Yükümlülüğünün Düzenlendiği Kanunlar
1. Ceza Kanunları
2. Ceza Muhakemesi Kanunları
3. Mesleğe İlişkin Düzenlemeler
E. Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmesinin Meslek Sırrını İfşa Suçunun Bir Hukuka Uygunluk Nedeni Olarak Ele Alınması
F. Anglo- Sakson Hukuk Sistemleri ile Kıta Avrupası Hukuk Sistemleri Arasındaki Farklılıkların Değerlendirilmesi
Üçüncü Bölüm
Türk Hukukunda Sağlık Mesleği Mensuplarının Suçu Bildirmemesi Suçu
I. Genel Olarak
II. Korunan Hukuki Değer
III. Suçun Unsurları
A. Maddi Unsurlar
1. Suçun Konusu
a. Görevini Yaptığı Sırada Olma
b. İşlenmiş veya İşlenmekte Olan Suçlar
c. Belirti Kavramı
2. Fiil: Yetkili Makamlara Bildirmemek veya Bu Hususta Gecikme Göstermek
3. Fail
4. Mağdur
B. Manevi Unsur
C. Hukuka Aykırılık Unsuru
1. Meslek Sırrı ile Suçu Bildirmeme Suçu Arasındaki İlişki
2. Nemo Tenetur İlkesi
3. Tanıklıktan Çekinme Hakkı
IV. Kusurluluk
A. Beklenebilirlik
B. Zorunluluk Hali
C. Cebir-Tehdit
D. Kusurluluğu Etkileyen Hata Halleri
V. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
A. Teşebbüs
B. İştirak
C. İçtima
VI. Yaptırım ve Kovuşturma
Sonuç
Kaynakça

Detay Bilgileri
Dil	Türkçe
Basım Tarihi	2015
Yazar	Rahime Erbaş
Sayfa Sayısı	224
Kağıt	1. Hamur Kağıt
Kapak	Karton
Basım Yeri	İstanbul
Baskı Sayısı	1
Ebatlar (YxG)	16.5x23.5 cm
Isbn No	9786051522616
Alt Lejant	Türk Hukukunda ve Karşılaştırmalı Hukukta